Chełmno to malowniczo położone miasto nad Wisłą, na dziewięciu wzgórzach Wysoczyzny Chełmińskiej, stolica historycznej ziemi chełmińskiej i miasto hanzeatyckie.
Od centrum Bydgoszczy- 48km
Chełmno – miasto zakochanych®
Pierwsza pisemna wzmianka o Chełmnie pochodzi z 1065 roku. Z jego początkami związane są miejscowości położone na południe od obecnego miasta tj. wczesnośredniowieczna osada rzemieślniczo - handlowa na górze św. Wawrzyńca w Kałdusie (4 km) oraz miejscowość Starogród (7 km), siedziba I-szej komturii krzyżackiej zw. chełmińską. Miasto zasłynęło z tzw. Prawa Chełmińskiego, nadanego przez Zakon Krzyżacki 28 grudnia 1233 roku. Dokument ten zawierał elementy prawa magdeburskiego, flamandzkiego i węgierskiego. Na jego podstawie aż do XVIII w. Chełmno stało się wzorcem, prawnym i architektonicznym, do lokowania 225 polskich miast (m.in. Warszawy, Gdańska, Torunia czy Wadowic) oraz ponad 1364 wsi i osad. Dlatego nie bez przyczyny współcześnie nazywane jest „polskim Carcassonne” czy „małym Krakowem”, a wartość zabytkowej starówki Chełmna zaakcentował jej wpis w 2005 roku na Listę Pomników Historii Prezydenta RP. Symbolem miasta jest dominująca ponad doliną Wisły przepiękna panorama miasta, której wyjątkowość podkreśla fakt, że można ją podziwiać ze wszystkich stron świata.
Największymi atrakcjami Chełmna są oryginalne zabytki z czasów jego świetności (XIII-XIV w.). W pełni zachował się szachownicowy, średniowieczny układ ulic oraz gotyckie mury obronne o długości 2270 m, będące jednym z najwspanialszych przykładów architektury obronnej w Europie. „Sercem” miasta jest rynek, w którego centrum znajduje się „perła architektury renesansowej na Pomorzu” – gotycko-renesansowy ratusz, z wzorcem średniowiecznej miary długości tzw. „prętem chełmińskim” o długości 4,35 m. Dziś to siedziba Muzeum Ziemi Chełmińskiej.
W Chełmnie, będącym na Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego (www.eurob.org), podziwiać można cystersko-benedyktyński zespół klasztorny i aż sześć gotyckich kościołów. Jednym z nich jest kościół farny pw. Wniebowzięcia NMP, w którym znajduje się relikwia św. Walentego. To właśnie dzięki niej oraz corocznie obchodzonemu 14 lutego - Dniu Świętego Walentego tzw. „Walentynek Chełmińskich” Chełmno znane jest również jako „Miasto Zakochanych®” i „Miasto Miłości®”.
Zwiedzając chełmińskie kościoły warto: wejść na 60 m wieżę kościoła farnego; na terenie zespołu klasztornego zobaczyć kryptę ksieni benedyktynek Magdaleny Mortęskiej, skarbiec czy też podziemia klasztorne; w kościele pw. Ducha Świętego zobaczyć liczne kopie zbroi rycerskich. W Chełmnie godne zwiedzenia są także: Muzeum Ziemi Chełmińskiej w ratuszu, zbiory archeologiczno-etnograficzne w Baszcie Prochowej oraz Park Miniatur Zamków Krzyżackich. Spacerując po chełmińskiej starówce, warto zatrzymać się na chwilę, przysiąść na ławeczkach dla zakochanych, posmakować bułeczek z lubczykiem czy też innych specjałów walentynkowych, i poczuć magiczny urok tego średniowiecznego miasta. „… takiego gotyku jak w Chełmnie nie ma nikt” dlatego „Zobacz, Zapamiętaj i Zakochaj się!”: www.chelmno.pl
Tekst: Elżbieta Pawelec, insp. ds. promocji turystycznej Urząd Miasta Chełmna
