Katyń w propagandzie III Rzeszy, ZSRS i PRL. Różnice i podobieństwa

Prof. Tadeusz Wolsza

"Katyń w propagandzie III Rzeszy, ZSRS i PRL. Różnice i podobieństwa"

14 listopada 2016 r., godz. 17.30

Sala Sesyjna Urzędu Miasta Bydgoszczy

Autor przedstawi historię wykorzystania zbrodni katyńskiej przez propagandę Trzeciej Rzeszy w 1943 r., Związku Sowieckiego w latach 1943 - 1952 oraz władz Polski komunistycznej po zakończeniu wojny. Odwoła się również do stanowiska rządu RP w Londynie po 1943 r. Zwróci szczególną uwagę na skalę zjawiska. W tym wypadku podkreśli, iż propaganda niemiecka wykorzystała wszystkie ówczesne osiągnięcia techniczne: kroniki filmowe, filmy dokumentalne, płyty gramofonowe, audycje radiowe. Niemcy oprócz tego zorganizowali kilkadziesiąt wycieczek do miejsca sowieckiej zbrodni, w tym kilka z Generalnego Gubernatorstwa oraz komisję lekarską w międzynarodowym składzie. Liczbę uczestników wycieczek należy oszacować na ponad 30 tys. osób (głównie żołnierzy niemieckich z frontu wschodniego). Propaganda sowiecka była dużo skromniejsza. Sowieci przysłali w 1944 r. komisję lekarską w krajowym składzie. Ponadto dopuścili kilka delegacji, w tym dziennikarzy zagranicznych z Moskwy oraz żołnierzy z armii gen. Berlinga. Skala zjawiska była nieporównywalnie mniejsza, kilkaset osób. W końcu propaganda peerelowska, z polecenia Kremla, zajęła się dyskredytowaniem ustaleń międzynarodowej komisji lekarskiej z 1943 r. Ponadto był przygotowywany w Warszawie proces katyński, który nie doszedł do skutku. W 1952 r. propaganda w PRL na wszelkie sposoby próbowała zdyskwalifikować ustalenia amerykańskiej komisji Raya Maddena.

Prof. zw. dr hab. Tadeusz Wolsza - politolog i historyk, specjalizujący się w historii Polski XX wieku, a szczególnie historii emigracji po 1939 r. oraz historii więziennictwa i zbrodni stalinowskich. Pracownik Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie oraz Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. W latach 2011-2016 członek Rady IPN. W 2016 r. został powołany przez Senat RP na członka Kolegium IPN. Autor około 250 publikacji naukowych i popularnonaukowych, m.in. "Więzienia stalinowskie w Polsce. System, codzienność, represje". Od 2008 roku prowadzi badania dotyczące zbrodni katyńskiej. Jest autorem monografii: "Katyń to już na zawsze Katy i katowani". W "polskim Londynie" o sowieckiej zbrodni w Katyniu (1940-1956), "To co widziałem przekracza swą grozą najśmielsze fantazje". Wojenne i powojenne losy Polaków wizytujących Katyń w 1943 r.