Kościół św. Jana Apostoła i Ewangelisty (Stary Fordon)
Description
Budowa kościoła odbyła się w kontekście rozwoju ewangelickiej architektury sakralnej w Bydgoszczy i na jej przedmieściach w XIX wieku. Ewangelicy w Fordonie zjawili się po 1772 r. Byli to osadnicy niemieccy, zachęceni polityką protekcyjną królów pruskich. Rozkwit parafii ewangelickiej w Fordonie przypadł na lata 1850-1914. Niemcy wyznania ewangelickiego stanowili wówczas większość społeczeństwa Fordonu i okolic. Po I wojnie światowej gmina skurczyła się do 900 osób, a przed samą II wojną światową do zaledwie 300. Budowę kościoła rozpoczęto zakończono w listopadzie 1879 roku, jednakże wyposażanie i wykańczanie trwało jeszcze do 1892. Architekturę kościoła utrzymano w stylu neogotyckim, z elewacją z czerwonej klinkierowej cegły. Widoczne dzisiaj wieża i zakrystia zostały dobudowane prawdopodobnie w pierwszym dziesięcioleciu XX w. Kościół wyposażono w dwa dzwony z brązu oraz organy Wilhelma Sauera z Frankfurtu.
Celom sakralnym obiekt służył do 1945 r., gdy członkowie niemieckiej parafii ewangelickiej opuścili Polskę. Świątynia została przejęta przez starostwo Bydgoszczy i oddana katolikom, niestety, władza duchowna zwlekała kilka lat; później władze nie były już skłonne oddać obiektu i urządziły w nim magazyn zboża, a w latach 50. magazyn odzieży ochronnej. W latach 70. XX w. zdewastowany budynek został przeznaczony do rozbiórki: miał on zniszczony dach, pęknięcia ścian, zniszczony filar wieży, ubytki w fundamentach i ścianach, brak drzwi oraz jakichkolwiek ruchomości wewnątrz, braki w balustradach na balkonach, zdewastowaną stolarkę okienną.
Starania o odzyskanie budynku dla celów kultu religijnego przyniosły skutek dopiero w 1983 r. Przeprowadzono kapitalny remont. W 1990 erygowana została parafia pw. św. Jana Apostoła i Ewangelisty.