Hrabina Marica
Gdzie?
Imre Kálmán Hrabina Marica (Gräfin Mariza)
Realizatorzy
ReżyseriaLaco Adamik
Kierownictwo muzyczneMaciej Figas
ScenografiaŁucja Kossakowska
ChoreografiaJanina Niesobska
Przygotowanie chóruHenryk Wierzchoń
autor plakatuAnna Gałuszka
Wykonawcy
Soliści, Chór, Balet i Orkiestra Opery Nova
Premiera: 26.04.2003 r.
Czas trwania: 2h50' , jedna przerwa.
Kiedy Kálmán skomponował tę operetkę Austro-Węgier już nie było na mapie. Świat, który przywołuje istnieje tylko na kartach libretta. Kompozytor znakomicie czuł się w węgierskich tanecznych rytmach, " sypał jak z rękawa" melodyjnymi ariami i duetami ( któż się oprze nakazowi "Ach, jedź do Varasdin!.." , czy skrzypcowemu romansowi granemu przez Cygana ?).
Realizatorzy przywołali cały czar należny operetce. Soliści nie tylko śpiewają, ale tańczą z ogromnym wdziękiem walca i fokstrota . Balet Opery Nova szaleje w kankanie, ognistym czardaszu i układach choreograficznych inspirowanych węgierskim folklorem. Wyczekiwana Marica przyjeżdża do swej posiadłości landem ciągniętym przez żywe konie, w 3.akcie do pałacu przybywa unikatowym DKW ciotunia-księżna.
Wytworne suknie w pastelowych barwach wysmakowane w detalach, kapelusze, parasolki, mundury i fraki , cygańskie sute spódnice, węgierskie stroje ludowe - blisko 250 kostiumów mieni się tęczowo na scenie na tle fasady pałacowej naturalnej wielkości.
Streszczenie libretta:
Hrabina Marica, właścicielka rozległego majątku ziemskiego, od lat do niego nie zagląda. Opiekę nad majątkiem sprawuje nowy rządca, Bela Török, który pracę znalazł z ogłoszenia w gazecie i nigdy nie widział swej chlebodawczyni. Referencje wystawił mu hrabia Tassilo Enrödy-Wittemburg, czyli on sam. Zdecydował się na tę mistyfikację chcąc spłacić długi swego ojca i zdobyć posag dla swej siostry Lizy, przebywającej na pensji w stolicy i nic nie wiedzącej o rodzinnych kłopotach. Jedyny wtajemniczony przyjaciel Tassila, baron Karol Liebenberg, przybywa właśnie z wiadomością, że wszystkie operacje finansowe zostały pomyślnie przeprowadzone i na majątku Tassila nie ciąży już żaden dług. Karol dziwi się, że przyjaciel nie chce skorzystać w kłopocie z pomocy bogatej ciotki, księżnej Cudenstein. Tassilo chce jednak sam wybrnąć z kłopotów.]
Do rozmawiających przyjaciół zbliża się książę Populescu, należący do grona zakochanych w Maricy birbantów, z wiadomością, że jeszcze dzisiaj w tutejszym majątku odbędą się zaręczyny hrabiny Maricy z nieznanym nikomu baronem Żupanem. Jakoż hrabina nadjeżdża wraz z gośćmi, wśród nich jest Liza, siostra Tassila. Przybyłych witają chłopi z jej majątku i cygańska kapela . Hrabina zawiadamia, że narzeczony nie mógł przybyć i zaręczyny odbędą się bez niego. Marica poznaje też nowego rządcę; Tassilo podoba się jej, choć nie daje tego po sobie poznać. Tassilo spotyka wśród gości swą siostrę i zmuszony jest objaśnić jej rodzinną sytuację i powody swej pracy w majątku Maricy. Liza jednak nie wierzy bratu; sądzi, że czyni to dla żartu albo z miłości.
Tymczasem Marica zwierza się przyjaciółce , że baron Żupan w ogóle nie istnieje. Jego nazwisko zapożyczyła z operetki "Baron cygański" Johanna Straussa , a fikcyjny narzeczony ma być obroną przed natrętnym zalotnikami, polującymi na jej majątek. Intryga komplikuje się , gdy w majątku pojawia się faktycznie baron Koloman Żupan, bogaty ziemianin z Varażdin. O swych zaręczynach przeczytał w gazecie. Widząc urodę hrabiny, pragnie teraz wyegzekwować jej anons. Rozbawiona sytuacją Marica pozwalamu na razie grać rolę narzeczonego. Zakochany w niej Tassilo odmawia udziału w bankiecie zaręczynowym. Hrabina posyła mu więc butelkę szampana. Tassilo śpiewa pieśń Graj Cyganie, graj Cyganie. Wyszedłszy przed pałac Marica słyszy tę pieśń i prosi Tassila, by zaśpiewał ją gościom. On jednak odmawia. Rozdrażniona Marica wypowiada mu więc służbę. Jej towarzystwo, z Populescu i Żupanem, wybiera się do Budapesztu, by w tamtejszych lokalach zakończyć noc. Maricę zatrzymuje Cyganka Manja, która wróży jej, że jeszcze tej nocy spotka swą miłość. Zaintrygowana Marica zostaje. Przyjaciele odjeżdżają, hrabina spotyka Tassila. Dla niej samej chętnie powtarza swą pieśń…
Marica wciąga Tassila w flirt, który kończy się miłosnym wyznaniem obojga. Ich rozmowę przerywa jednak Żupan, który przychodzi prosić o zwrócenie mu słowa. Na drodze ich związku stoi bowiem zasadnicza przeszkoda: hrabina jest bardzo bogata, a jego dziadek zapisał mu majątek pod warunkiem, że Żupan ożeni się z biedną dziewczyną.
Tymczasem Populescu sprowadził tancerki i muzyków ; szalona zabawa trwa do rana. Korzystając z zamieszania, Tassilo chce wysłać kamerdynera z listem do Karola. Pisze w nim ,jak ciężko mu wytrwać w dobrowolnie przyjętej roli, lecz idzie przecież o posag o zapewnienie lepszej przyszłości... Niedokończony list wpada w ręce Maricy. Marica rozumie z listu, że Tassilo poluje na jej posag, że udaje miłość, aby zdobyć jej majątek. Zawiedziona i rozgoryczona obraża Tassila rzucając mu w twarz pieniądze.
Na tę scenę wchodzi Liza, zrozpaczona tuli się do brata. Dalej nie ma sensu się ukrywać. Całe towarzystwo ze zdumieniem dowiaduje się, że Liza i Tassilo są rodzeństwem. Marica pojmuje swój błąd, chce zatrzymać ukochanego, ale na próżno.
Nieoczekiwanie zjawia się bogata ciotka Cudenstein z Chlumca. Całkiem niedawno dowiedziała się o kłopotach finansowych siostrzeńca. Odkupiła jego rodzinne dobra i sprowadziła do pałacu dawną służbę. Marica może porzucić wszelkie wątpliwości. Tassilo śmiało już teraz wyznaje Maricy swą miłość, a ona go przyjmuje.